Πόσο διαρκεί ωστόσο η νιότη μιας γυναίκας;

 «Το Βουνό της Ψυχής» - Γκάο Ξινγκγιάν

Λέει ότι γέρασε, όταν το πρωί κάνει την τουαλέτα της μπροστά στον καθρέπτη.

Βλέπει τις ρυτίδες, που οι κρέμες και οι πούδρες δεν καταφέρνουν να σβήσουν.

Ο καθρέπτης της λέει καθαρά ότι σπατάλησε την ωραιότερη ηλικία της ζωής της.

Κάθε πρωί, όταν ξυπνά, είναι καταβεβλημένη, χωρίς μορφή.

Αν δεν έπρεπε να πάει στη δουλειά, θα αρνιόταν να σηκωθεί, θα αρνιόταν να δει ανθρώπους.

Αλλά καθώς πηγαίνει εκεί, είναι υποχρεωμένη να έρχεται σε επαφή με κόσμο, και τότε αρχίζει να μιλάει και να γελάει· ξεχνιέται, συμφιλιώνεται λίγο με τον εαυτό της.

Λες ότι καταλαβαίνεις.

Όχι δεν μπορείς να καταλάβεις.

Λέει ότι δεν μπορείς να καταλάβεις πως καταρρέει ψυχικά μια γυναίκα που ανακαλύπτει ότι ως αυτή την ηλικία δεν γνώρισε κανέναν που να την αγαπήσει αληθινά.

Μόνο σαν έρχεται το βράδυ αισθάνεται θυμό.

Θα ήθελε όλα τα βράδια της να είναι κλεισμένα για έξοδο ή επισκέψεις· δε μπορεί να υποφέρει τη μοναξιά.

Θέλει να βιαστεί να ζήσει.

Καταλαβαίνεις αυτό το συναίσθημα του επείγοντος; Όχι, δεν το καταλαβαίνεις.

Λέει ότι δεν έχει την αίσθηση της ζωής παρά μόνο όταν πηγαίνει να χορέψει, όταν ο παρτενέρ της την αγγίζει κι εκείνη κλείνει τα μάτια.

Ξέρει ότι κανένας άντρας δε θα μπορέσει να την αγαπήσει.

Δεν μπορεί πια να υποφέρει να τη ζυγίζουν με το βλέμμα, φοβάται τις ρυτίδες στην άκρη των ματιών, την όψη της που μεταβάλλεται μέρα με τη μέρα.

Ξέρει ότι εσείς οι άντρες, όταν χρειάζεστε μια γυναίκα, ξοδεύεστε σε μελωμένα λόγια κι αφού ικανοποιηθείτε φεύγετε για άλλη, καινούργια κατάκτηση.

Όταν βρείτε μία νέα και όμορφη, αμέσως αρχίζετε τα υποκριτικά σας καμώματα.

Πόσο διαρκεί ωστόσο η νιότη μιας γυναίκας;

Να ποια είναι η μοίρα τους.

Δεν της απευθύνεις παρήγορα λόγια παρά τη νύχτα, στο κρεβάτι, όταν δεν μπορείς να δεις τις ρυτίδες της, όταν σου δίνει την ηδονή, όταν την ακούς να διηγείται!

Λέει ότι ξέρει πως θα απαλλαγείς από αυτή, όλα δεν είναι παρά πρόσχημα, περιμένεις την ευκαιρία να την αφήσεις, δεν πρέπει να μιλάς.

 

 «Το Βουνό της Ψυχής» - Γκάο Ξινγκγιάν

Τα συναισθηματικά παράσιτα (και πώς επιβιώνουν)

 Πως να γίνετε ένας κόκκος μέσα σε μια έρημο γεμάτη με άμμο :

ΒΗΜΑ 1: Προσεγγίστε έναν μοναχικό άνθρωπο

ΒΗΜΑ 2: Να τον αποκαλείτε με χαρακτηρισμούς όπως "αδερφέ μου, αγάπη μου, μωρό μου, κολλητέ/τη μου" (αναλόγως με την περίσταση)

ΒΗΜΑ 3: Οργανώστε σχέδια μαζί του και να εκδηλώνετε ενθουσιασμό.

ΒΗΜΑ 4: Εξαφανιστείτε. Μην εξηγήσετε τίποτα.

Συγχαρητήρια, είστε επισημά σκατόψυχος. 

.

Εκμετάλλευση.

 Μια έννοια που ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει. Κανείς δεν γουστάρει την αδικία , την ρουφιανιά και την εκμετάλλευση. Όλοι θεωρούν τους εαυτούς τους "αληθινούς" και "ντόμπρους"! Κανείς δεν φοβάται να δίνει εξηγήσεις και θέλει όλα να τα ξεκαθαρίζει με τον εαυτό του αλλά και με τους γύρω του. 

Εγώ προσωπικά όπου και αν γυρίσω βλέπω εκμετάλλευση. Ο ένας προσπαθεί να φάει τον άλλον . Όλοι θέλουν χάρες και κανείς δεν θέλει μια παρέα! Άνθρωποι μπαίνουν στην ζωή σου, γιατί σε αντιμετωπίζουν ως ένα αναλώσιμο ον. 

Γιατί κανείς δεν αγαπάει αληθινά;

Αγαπάμε το συναίσθημα. Όχι επειδή είμαστε συναισθηματικοί , αλλά επειδή θεωρούμε το συναίσθημα αδυναμία. Τρεφόμαστε από συναισθηματικούς ανθρώπους. Ανθρώπους που δίνουν με όλο τους το είναι χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Είμαστε πεινασμένοι για σεξ, χάρες , χρήμα, ζωή, νιάτα, πείρα και σπίτια. Ξεζουμίζουμε και πετάμε σαν στημένες λεμονόκουπες συνανθρώπους μας. Δεν μας νοιάζει τίποτα παρά μόνο η δική μας ικανοποίηση. 

Για να πάρεις αυτό που θες πρέπει να παζαρέψεις. Αν έχεις φθηνή ψυχή ,χωρίς κανέναν πλούτο, μπλοφάρεις. Λες ότι έχεις πολλά στο μανίκι σου. Ισχυρίζεσαι ότι θα δώσεις πολλά εξαιτίας της "αγάπης που τρέφεις" για το θήραμά σου. Βέβαια εσύ ξέρεις πολύ καλά ότι ούτε θα δώσεις ,ούτε αγαπάς .Δεν σε νοιάζει καθόλου η καρδιά ή το μυαλό του άλλου. Και αφού ρίξεις τα χαρτιά σου και βλέπεις ότι το θήραμα είναι ευάλωτο, περιμείνεις.

Τώρα ήρθε η στιγμή που περίμενες τόσο καρό. Μπορείς τώρα να το ξεσκίσεις με όλο σου το είναι. Πήδα το, χτύπα το, βρίστο , απείλησέ το. Εκμεταλλεύσου την καλοσύνη και ρούφα του όλη την ενέργεια. Μη σου ξεφύγει τίποτα.  

(Κάτι εξίσου σημαντικό: του υπόσχεσαι μέχρι την τελευταία στιγμή για να το έχεις στο χέρι σου).

Τώρα βαρέθηκες. Ο φίλος/η σου δεν είναι τόσο αναλώσιμος όσο στην αρχή . Πέρασε η μπογιά του. Ευκαιρία να βρεις ένα καινούργιο θύμα. Φεύγεις, από την ζωή του χωρίς καμία εξήγηση. Σιγά, έτσι κι αλλιώς τι θα πάθει; Το πολύ-πολύ να στενοχωρηθεί. Για εσένα δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μόνο ένα κομμάτι κρέας. Το σημαντικό είναι ότι εσύ είσαι καλά. 

Μην ξεχάσεις να κάψεις όλα σου τα ίχνη. Δεν θες να υπάρχεις για το θήραμά σου.

Το βασικό ερώτημα είναι το εξής: Το θύμα τι απέγινε;

Το θύμα λοιπόν, πονάει. Πονάει πολύ. Αρχικά νιώθει ενοχές και ψάχνει να βρει τα λάθη του. Όσο και αν ψάχνει δεν βρίσκει κάτι ακραίο. Ούτως ή άλλως θέλει να ζητήσει συγνώμη. Νιώθει ακόμα πιο μόνο. Το πνιγούν οι σκέψεις του αλλά ακόμα και η ίδια του η καρδιά. Νιώθει κενό , αφού ένα κομμάτι του εαυτού του απουσιάζει. Αισθάνεται ηλίθιο και φθηνό. Άσχημα σενάρια περνάν συνέχεια από το μυαλό του. Βουλιάζει μέσα στην γη και αναρωτιέται τί του προφυλάσσουν οι μελλοντικοί του φίλοι. 

Μοναξιά .... Απαισιοδοξία... Πόνος..

Το θήραμα νιώθει χρησιμοποιημένο και μόνο. Δεν εμπιστεύεται εύκολα τους ανθρώπους. Ψάχνει για φίλους, αλλά πάντα καταλήγει με το κινητό στο χέρι. Αγαπά και μισεί βαθιά.

Η πίστη στην ανθρωπότητα αφανίζεται αργά ...

Ένα θήραμα που σέβεται τον εαυτό του , ποτέ δεν θα παραδεχτεί πόσο πολύ πονάει! Ούτε θα εκφράσει πόσο πολύ αγαπάει κάποιους ανθρώπους, γιατί η αγάπη θεωρείται δείγμα αδυναμίας. 

Αλλά συγχωρεί. Δεν ξεχνά ποτέ, αλλά πάντα συγχωρεί. Και συνεχίζει να ζει μέσα από το παρελθόν και το παρόν. Δεν θέλει να θυμάται αλλά πάντα θα αναπολεί τις όμορφες στιγμές με τον/ην φίλο/η του. Στιγμές που το κάνουν να γελά, να κλαίει, να χάνεται στον χρόνο και να αναρωτιέται. Αλλά θα συνεχίσει να ζει. Θα συνεχίσει να γνωρίζει και να μαθαίνει. 

Η εκμετάλλευση ήταν πάντα της μόδας .Μπορεί αυτή την εποχή να είναι λίγο παραπάνω. Αλλά οι άνθρωποι ξέρουν πολύ καλά ότι, το να παίζουν με συναισθήματα ανθρώπων φανερώνει αναισθησία, κακία, σάπια ψυχή και χυδαιότητα. Ακόμα και αυτοί που εκμεταλλεύονται έχουν το γνώθι σαυτόν . Τα συναισθηματικά παράσιτα που όλοι έχουμε γνωρίσει, κρύβονται στην άκρη του μυαλού μας. 

 Αυτά τα συναισθηματικά παράσιτα θέλουν να τα έχουν καλά με όλους. Δεν θέλουν να παίρνουν θέση σε ζητήματα που τους απασχολούν, κρατώντας διπλωματική στάση. Όμως να ξέρετε ότι καταλήγουν μόνα τους. Αργά ή γρήγορα δεν θα βρίσκουν τροφή και θα αργοπεθαίνουν από ασιτεία. Θα τους αγκαλιάσει η μοναξιά και η παράνοια ... και τότε θα είναι πολύ αργά. Γιατί κατά βάθος όλοι έχουμε ανάγκη από μία τρυφερή αγκαλιά και ένα φιλί το βράδυ.

-Ιννα Β.

...

Inna V. art 2020 @innaglamgr

Η καρδιά της θάλασσας ΠΟΝΑΕΙ

Χθες, με αφορμή τον νοτιά, αποφάσισα να βγω και να φωτογραφίσω τα κύματα σε διάφορες παραλίες της Αλεξανδρούπολης.

Η θάλασσα είναι το αγαπημένο μου μέρος. Σε όποια πόλη και αν είμαι επισκέπτομαι συνέχεια τις παραλίες. Κάθομαι , σκέφτομαι, κλαίω, γελάω, θυμάμαι... Και εννοείται ότι πάντα φεύγω γεμάτη κοχύλια. 

Βέβαια οι περισσότεροι ΔΕΝ σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο που σκέφτομαι εγώ. Όπως βλέπετε στις παρακάτω φωτογραφίες ,ο καθένας πετάει ΟΤΙ σκουπίδι κουβαλάει. ΚΑΠΟΥ ΕΛΕΟΣ. 

Από ότι φαίνεται κάποιοι δεν σέβονται ούτε τα ζώα τις στεριάς, ούτε τα πλάσματα που κρύβονται στο πέλαγος. Αλλά ούτε και τους συνανθρώπους τους. Όλα αυτά τα πλαστικά ΓΥΡΙΖΟΥΝ ΠΙΣΩ σε εμάς ως μπούμερανγκ. Όλα τα μικροπλαστικά και τα βακτήρια μπαίνουν στα στομάχια μας και στον αέρα που αναπνέουμε. 

Σύμφωνα με όλους τους επιστήμονες και το ντοκιμαντέρ του BBC Blue Planet II οι ωκεανοί ΑΣΦΥΚΤΙΟΥΝ. Όπου και αν γυρίσεις, σε ύφαλους, στα βάθυ της γης, στα καταπράσινα νερα του βορρά, στην Ανταρκτική, αντικρίζεις μπουκάλια ,γάντια, προφυλακτικά, γυαλιά, σακούλες και ό,τι άλλο μπορείς να φανταστείς. 

Μέσα στο στομάχι ενός νεκρού νεοσσού (ο οποίος πέθανε από μία οδοντογλυφίδα που ΕΣΥ πέταξες) θα βρεις μόνο πλαστικό. Και εννοείται ότι αυτό το πλαστικό βρίσκεται και μέσα σου. Πιο συγκεκριμένα  καταπίνεις και εισπνέεις 74.000 έως 121.000 μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού κάθε χρόνο μέσω του φαγητού, του νερού και του αέρα. Εννοείται ότι οι συνέπειες είναι άγνωστες για την υγεία σου. 

Εκτός από τα σκουπίδια υπάρχει και ένα άλλο εξίσου σοβαρό πρόβλημα. Τα εργοστάσια, οι βιομηχανίες, τα αμάξια... με λίγα λόγια το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο μας πνίγει. Οι θάλασσες υπερθερμαίνονται και έχουν "ξινίσει" .

Όταν το διοξείδιο του άνθρακα διαλύεται στη θάλασσα παράγει ανθρακικό οξύ με αποτέλεσμα την οξίνιση των ωκεανών.

Το θαλασσινό νερό είναι 23% πιο όξινο από ότι στις αρχές τις βιομηχανικής επανάστασης. Μέχρι το 2100 θα φτάσει το 170%. Σε 100 χρόνια οι άνθρωποι δεν θα έχουν ιδέα τί είναι οι ύφαλοι, αφού θα εξαφανιστούν μαζί με τα πλασματάκια που ζουν μέσα τους. Τα κοχύλια και τα κοράλλια θα πεθάνουν. Χάνουν το χρώμα τους και εν τέλη αφανίζονται.

 Επίσης ,το νερό είναι τόσο όξινο που οι σκελετοί και τα κελύφη απορροφούν τόσο πολύ ανθρακικό ασβέστιο που διαλύονται.

Εκτός από τα κοράλλια και τα κοχύλια, αργοπεθαίνουν, τα όστρακα, τα φίδια, τα αστεροειδή, τα καβουράκια και τα ψάρια , αφού μένουν άστεγοι και μολύνονται καθημερινά.

Μπορείτε να φανταστείτε ότι κολυμπάμε σε μία θάλασσα γεμάτη με διοξείδιο του άνθρακα; Κάνουμε μπάνιο στις παραλίες και βγάζουμε σέλφι με τενεκεδάκια μπύρας για να δείξουμε στους followers μας πόσο όμορφα περνάμε. Όμως μετά από αυτήν  την φωτογραφία, που πραγματικά καταλήγει αυτό το τενεκεδάκι? Αυτό το πλαστικό μπουκαλάκι? Ή ακόμα και αυτό το προφυλακτικό. Ας μάθουμε ότι εκτός από τον εαυτό μας υπάρχει η φύση αλλά και οι συνάνθρωποί μας. Είναι αηδιαστικό και θλιβερό να κολυμπάς και να σε "χαϊδεύει" την μέση μία πλαστική σακούλα.

Η ελπίδα συνοδεύεται με την υπευθυνότητα και την ευαισθησία. Αν χρησιμοποιούμε φυσικές ύλες και βάλουμε την ανακύκλωση στην ζωή μας, ο πλανήτης θα ανασάνει. Αν θέλουμε πραγματική υγεία, να βάλουμε ως προτεραιότητα τις θάλασσές μας. Έτσι και αλλιώς δεν είναι τόσο δύσκολο. Απλά πρέπει να πετάμε τα σκουπίδια μας στους κάδους!!!!  Τίποτα δεν τελειώνει όσο υπάρχουν άνθρωποι που ελπίζουν.

-Ιννα Β.

Λιμάνι Αλεξανδρούπολης (καμαρώστε):

 

Κανείς δεν κοιτάζει τα μάτια μου

 «Να Ζεις, να Αγαπάς και να Μαθαίνεις»

"το άτομο που είναι γεμάτο αγάπη δεν έχει ξεχάσει τις ανάγκες του.

Σας φαίνεται περίεργο αυτό. Όλοι όμως έχουμε ανάγκες.

Σωματικά δεν χρειαζόμαστε πολλά πράγματα, ακόμη κι αν πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε, αλλά σπαταλάμε όλο μας το χρόνο ικανοποιώντας τις υλικές μας ανάγκες και τις ανάγκες των παιδιών μας.

Τρώμε καλά και συνήθως ζούμε σε όμορφα σπίτια. Αν νιώσουμε άσχημα, πηγαίνουμε στο γιατρό.

Όμως οι πιο σημαντικές ανάγκες απ’ όλες είναι αυτές που νιώθουμε σαν ανάγκη από μέσα – την ανάγκη να μας βλέπουν, να μας γνωρίζουν, την ανάγκη για αναγνώριση και καταξίωση, την ανάγκη να απολαμβάνουμε τον κόσμο, να βλέπουμε τα ατελείωτα θαύματα της ζωής, να βλέπουμε πόσο θαυμάσιο πράγμα είναι να είσαι ζωντανός.

Έχουμε ξεχάσει όμως πώς να βλέπουμε ο ένας τον άλλο.

Δεν κοιτάζουμε πια ο ένας τον άλλον, δεν ακούμε πια ο ένας τον άλλο, δεν αγγιζόμαστε, ούτε τα παιδιά μας δεν αγγίζουμε.

Στον πολιτισμό μας όταν ένα παιδί είναι τριών χρονών, το κατεβάζουμε από την αγκαλιά μας και του λέμε: «Τι αηδίες είναι αυτές; Δεν πρέπει να κάνεις τέτοια πράγματα με τον πατέρα σου. Κατέβα από την αγκαλιά μου, δεν ντρέπεσαι τριών χρονών παιδί να θέλεις να φιλάς τον πατέρα σου; Πρέπει να γίνεις άντρας. Οι άντρες δεν φιλιούνται μεταξύ τους".

***

"Είναι ευνόητο το γιατί από αυτή τη γενιά, από αυτή την εποχή ξεπήδησε μία φιλοσοφία σαν τον πρώιμο υπαρξισμό – τέτοια είναι η αποξένωσή μας.

Είμαι άραγε πραγματικός; Υπάρχω;

Αφού κανείς δεν με κοιτάζει. Κανείς δεν με αγγίζει. Μιλάω στους άλλους και δεν με ακούνε. Κοιτάζουν πάνω από τον ώμο μου να δουν ποιος άλλος είναι εδώ. Κανείς δεν κοιτάζει τα μάτια μου.

Είμαι μόνος και πεθαίνω από μοναξιά.

Όπως είπε και ο Σβάιτσερ, «Είμαστε τόσο σφιγμένοι ο ένας πάνω στον άλλο κι όμως πεθαίνουμε από μοναξιά".

 

Leo Buscaglia 

Inna V. art 2020 @innaglamgr

Απουσια...

 Σε έχω μετά βίας αφήσει,

είσαι μέσα μου, κρυσταλλένια,
ή τρέμοντας,
ή με ανησυχία, πληγωμένη από μένα,
ή κυριευμένη από αγάπη, όπως όταν τα μάτια σου
κλείνουν μπροστά στο δώρο της ζωής
αυτό που και τώρα και πάντα σου δίνω.

Αγάπη μου,
βρήκαμε ο ένας τον άλλο
διψασμένο και ήπιαμε
όλο το νερό και το αίμα,
βρήκαμε ο ένας τον άλλο
πεινασμένο
και με δάγκωσες και σε δάγκωσα
σαν η φωτιά να δάγκωνε
αφήνοντας πληγές επάνω μας.

Μα περίμενέ με,
φύλαξε για μένα τη γλυκύτητά σου,
Θα σου δώσω ,ακόμη,
ένα τριαντάφυλλο.

-Πάμπλο Νερούδα "Απουσία"

Inna V. art 2020 , @innaglamgr

Σουρεαλισμός και Jan Švankmajer

 Jan Švankmajer

Ο Jan Svankmajer έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο διακεκριμένους και σημαντικούς σύγχρονους Τσέχους σκηνοθέτες. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1960, οι ταινίες του έχουν συγκλονίσει, γοητεύσει το κοινό, συγκεντρώνοντας διεθνή λατρεία και εμπνέει αμέτρητους καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο. 

Επηρεασμένος από τις δουλειές των Breton, Eisenstein, Fellini, Freud, σημαντικών σουρεαλιστών, καθώς και από τον Walt Disney μας χάρισε εκπληκτικά κινηματογραφικά έργα, όπως το Alice(1988) , το Greedy Guts(2000) και το Dimensions of Dialogue (1982).Ο Svankmajer γεννήθηκε στην Πράγα της Τσεχοσλοβακίας το 1934, την ίδια χρονιά που ιδρύθηκε η Τσεχική Σουρεαλιστική Ομάδα, ένας οργανισμός στον οποίο συμμετέχει πολύ. Αν και το έργο του έχει αισθητά πολιτικό περιεχόμενο, ο Svankmajer επισημαίνει ότι διατηρεί εγγενή σχολιασμό και προοπτική που δεν συνδέεται με κάποια συγκεκριμένη φιλοσοφία ή ιδεολογία. Υπάρχει μια καθολικότητα στις ταινίες του που μιλά σε ανθρώπους από όλους τους πολιτισμούς και τις πεποιθήσεις. Στυλιστικά, οι ταινίες του Svankmajer είναι αξεπέραστες στον πλούτο και την ποικιλομορφία της τεχνικής του. Ζωντανή δράση (live action), μαριονέτες, κολάζ, κινούμενα σχέδια, μοντάζ και stop motion συνδυάζονται αρμονικά στα έργα του. Συνολικά έχει “γεννήσει” πάνω από 30 ταινίες, που κυμαίνονται από 20 δευτερόλεπτα έως 95 λεπτά. Αν και η πλειοψηφία αυτών των ταινιών έχει κινούμενη εικόνα (animation), ο Svankmajer δεν θέλει να χαρακτηρίζεται ως σκηνοθέτης κινουμένων σχεδίων. Σύμφωνα με τον ίδιο, "Οι animators (δημιουργοί κινουμένων σχεδίων) τείνουν να κατασκευάζουν έναν κλειστό κόσμο που τους ανήκει, όπως οι άνθρωποι που εκτρέφουν περιστέρια ή οι κτηνοτρόφοι."  

 

 

Ο Svankmajer δήλωσε σε μια συνέντευξή του, "Ποτέ δεν αποκαλώ τον εαυτό μου κινηματογραφιστή γιατί δεν ενδιαφέρομαι για τεχνικές κινουμένων σχεδίων ή για τη δημιουργία μιας πλήρους ψευδαίσθησης, αλλά ενδιαφέρομαι για τη καθημερινή ζωή." Και η καθημερινή ζωή είναι ακριβώς αυτό που αποθανατίζει ο Τσέχος σκηνοθέτης. Θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα λεξικό που θα ερμηνεύει τους συμβολισμούς στις ταινίες του Svankmajer. Κάτι παρόμοιο με την ερμηνεία των ονείρων του Φρόιντ.  

Αν κάποιος αναλύσει τις ταινίες του, θα παρατηρήσει ότι τα αντικείμενα (κλειδιά , φαγητό, ντουλάπες κτλ) παγιδεύονται στην αιχμαλωσία της ζωής και έχουν νέες έννοιες ως μεταφορές συναισθημάτων και ιδεών. 

 

 

Conspirators of Pleasure(1996) 

 Η ταινία του Svankmajer είναι ένα αριστούργημα. Χρησιμοποιώντας το Black Humor παρατηρεί την ανθρώπινη ηδονή και συμπεριφορά γενικότερα. Πιο συγκεκριμένα, παρουσιάζονται έξι χαρακτήρες και οι παράξενες σεξουαλικές φαντασιώσεις τους. Μέσα από το χιούμορ, η ταινία μας “ξεγυμνώνει” τη μυστική, πολύ προσωπική ζωή απλών καθημερινών ανθρώπων: άνθρωποι που κατοικούν σε διαμερίσματα, πωλητές περιοδικών κτλ.   

Το Conspirators of Pleasure, σύμφωνα με τον Svankmajer “είναι στην πραγματικότητα μια ταινία για την απελευθέρωση και για την απόκτηση ελευθερίας. Δεν είναι τέχνη, αλλά ταινία. Ο Breton δεν θα έλεγε «Σουρεαλιστική ζωγραφική», θα έλεγε «Σουρεαλισμός στη ζωγραφική». Με τον ίδιο τρόπο, μιλώ για σουρεαλισμό στην ταινία. Ο σουρεαλισμός είναι ψυχολογία, φιλοσοφία, και πνευματικός τρόπος έκφρασης, αλλά δεν είναι αισθητική. Ο σουρεαλισμός δεν ενδιαφέρεται πραγματικά να δημιουργήσει οποιοδήποτε είδος αισθητικής."  

Μία από τις μαγικές ικανότητες του Svankmajer είναι η ικανότητά του να μετατρέπει την ταινία, (ένα οπτικοακουστικό μέσο), ​​σε μια αισθησιακή και αισθητική εμπειρία. Με όλες τις ταινίες του,(ιδιαίτερα όμως με το Conspirators of Pleasure) μπορεί κανείς να δοκιμάσει, να μυρίσει και να νιώσει την ίδια την ταινία. Είναι τόσο παραστατικές που σε ταξιδεύουν στο σύμπαν του σκηνοθέτη. Η χρήση υπερβολικών, “εξωγήινων” ηχητικών εφέ και του γρήγορου και κοφτού μοντάζ (τύπου Eisenstein) τονίζουν τα εφέ και τους εξωπραγματικούς πρωταγωνιστές.  

 

 

Tactile Experiments 

Από το 1972-79, επικεντρώθηκε στη γλυπτική, την κεραμική, την ποίηση και άλλες στατικές μορφές τέχνης. Το αποτέλεσμα ήταν να δημιουργήσει μία σειρά έργων την οποία αποκαλεί ως “τα πειράματα της αφής” (tactile experiments). Στη σειρά αυτή, παρατηρούνται καθημερινά αντικείμενα, όπως ένας πλάστης που είναι καλυμμένος με καρφιά και τρίχωμα ζώων. Σύμφωνα με τον καλλιτέχνη, με το που έρθεις σε επαφή με τα αντικείμενα, ξυπνάν οι αισθήσεις σου. 

Ακολουθεί το γνωστό ερωτικό ποίημα, με τίτλο «Οικονομική αυτοκτονία» (Economical Suicide), που γράφτηκε από τον Svankmajer το 1979 και το αφιέρωσε στη σύζυγό του Εύα (ζωγράφος και γλύπτρια). 

 

Economical Suicide (1979) 

Spread your fingers as far apart as possible 
Place between them the grain of a pea 
Endure 
Knees kneeling down on a grater 
Endure 
Slip a sucking sweet in your mouth 
Suck 
Your back pressed against the smooth concrete of 
a laundry 
Endure 
One's heels placed into the outflow by the bath 
just as the plug has been pulled 
Endure 
Calves painted with egg yolk 
let it dry 
and endure 
Run water in the basin 
Shoes off 
Dip your face 
Endure 

 

Dimentions of Dialogue (1982) 

Τρεις διαφορετικές ιστορίες για την επικοινωνία. Το πρώτο έργο "Eternal conversation" (Dialog věčný) απεικονίζει μια παραμόρφωση της εξέλιξης: οι «οργανισμοί» ( κατασκευασμένοι τύπου “Arcimboldo"  )αναμιγνύουν και δημιουργούν συνεχώς νέα είδη χωρίς σταματημό. Αυτή η διαδικασία συνεχίζεται έως ότου όλα τα είδη εξελιχθούν στο μέγιστο δυναμικό τους και γίνουν ολόιδια. Εδώ, τα είδη δεν σχετίζονται με τη θεωρία του Δαρβίνου αλλά με το γεγονός ότι οι αξίες μας συγκλίνουν σε μία, άχρωμη ενότητα. Γινόμαστε ψυχροί, άνοστοι και ωμοί. Με άλλα λόγια, όλοι γεννηθήκαμε διαφορετικοί, αλλά στο τέλος της ημέρας, οι μηχανικές επαναλήψεις στην κοινωνία, μας διαμορφώνουν το ίδιο. 

 

Η δεύτερη ιστορία "Passionate discourse" (Dialog vášnivý) (και προσωπική αγαπημένη μου.) μπορεί να χαρακτηριστεί ως «Η αγάπη και τα κατάλοιπά της». Ένα ζευγάρι, αρχίζει να φλερτάρει, κάθοντας σε ένα τραπέζι (ο ένας απέναντι στον άλλον). Φιλιούνται και συνευρίσκονται. Αναμιγνύονται και γίνονται μια ισχυρή (ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται) μονάδα. Όμως αμέσως, προκύπτει ένα πρόβλημα, και αρχίζουν να κατηγορούν ο ένας τον άλλον. Αρχίζουν να χτυπιούνται και να καταστρέφουν ο ένας τον άλλον. Εδώ υπενθυμίζουμε ότι οι άνθρωποι τείνουν να επικεντρώνονται στα μικρά αρνητικά πράγματα, ενώ αγνοούν εντελώς τη λαμπερή οργανική σύνδεση και την επικοινωνία του σώματος.  

Το τελευταίο τρίτο μέρος “Factual conversation” παρομοιάζεται με ένα παιχνίδι “πέτρα-χαρτί-ψαλίδι”, και επισημαίνει τη λεπτή γραμμή μεταξύ της τάξης και της αναρχίας. Σίγουρα, έχουμε νόμους, και αν οι άνθρωποι τους τηρούν, η κοινωνία μας θα παραμείνει ειρηνική. Ωστόσο, ακόμη και αν ένα πράγμα πάει στραβά ή μια φράση παραποιηθεί, όλα οδηγούν προς τον κατήφορο.  

Η ταινία πραγματοποιήθηκε με πηλό και με την τεχνική stop-motion. 

 ____ 

 

Θεωρητικοί του κινηματογράφου, όπως οι Vivian Sobchack και Laura Marks, έχουν αποδείξει ότι η κινηματογραφική εμπειρία δεν είναι απλώς οπτική, αλλά και “πολυαισθητηριακή”, ελκυστική ως προς το άγγιγμα. Ο μετασχηματισμός της ύλης, οι κολλώδεις επιφάνειες και ο τρόπος που ζωντανεύουν με stop motion αδρανή αντικείμενα, συνδυάζονται για να δημιουργήσουν την αίσθηση αφής μαζί με  σουρεαλιστικές εφευρέσεις. 

 Αυτό σημαίνει ότι η θεωρητική κατανόηση των ταινιών του Švankmajer  πρέπει να διαφέρει από την κυρίαρχη άποψη. Πρέπει να τονίζεται η ανάγκη για εκτεταμένη συζήτηση του ρόλου της φαντασίας στην ενσωματωμένη κινηματογραφική εμπειρία.  

Πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Svankmajer είναι ένας πρωτοπόρος που συνδύασε το κίνημα του σουρεαλισμού με την καθημερινότητα, τις αναμνήσεις , τον πόνο , την χαρά και την ψυχρότητα που επικρατεί στον κόσμο. Για αυτό τον λόγο οι ταινίες του -ανεξαρτήτως με το είδος στο οποίο κατατάσσονται- σου αφήνουν μία γλύκα. Γεύεσαι την παιδικότητα και ταυτόχρονα, τα σκληρά βήματα προς την ενηλικίωση σε λίγα μόνο λεπτά. 

“Μου αρέσουν τα παλιά πράγματα. Όχι επειδή είναι παλιά, αλλά επειδή έχουν “αντικρίσει” κάποια συναισθήματα και ορισμένες καταστάσεις. Οι άνθρωποι ενέργησαν πάνω τους σε πολύ συναισθηματικά φορτισμένες καταστάσεις. Άγγιξαν αυτά τα αντικείμενα, και τα συνέδεσαν με τα συναισθήματά τους. Συλλέγω αυτά τα αντικείμενα, τα χρησιμοποιώ ως πρωταγωνιστές στις ταινίες μου και προσπαθώ με κάποιο τρόπο να προβάλλω συναισθήματα μέσα από αυτές”. 

 - Jan Svankmajer 
 

-Ιννα Β.